Diyabet, toplumda en sık görülen kronik hastalıklardan biridir ve yanlış bilinen pek çok şey vardır. İşte, diyabet hakkında doğru olduğu düşünülen 10 yanlış:
- Yanlış No. 1: Diyabet yalnızca şekerli bir hastalıktır.
- Yanlış No. 2: Diyabetliler her zaman kiloludur.
- Yanlış No. 3: Şeker tüketimi diyabete neden olur.
- Yanlış No. 4: Diyabeti olanlar şeker tüketmemelidir.
- Yanlış No. 5: İnsülin yalnızca şeker hastaları için gereklidir.
- Yanlış No. 6: Tatlandırıcılar daha sağlıklı bir alternatiftir.
- Yanlış No. 7: Diyabetlilerin bebeği yoktur.
- Yanlış No. 8: Diyabetliler egzersiz yapmamalıdır.
- Yanlış No. 9: Diyabet tamamen iyileştirilebilir.
- Yanlış No. 10: Diyabetle yaşamak çok zor.
Bazıları bilinçsizce yapılırken, diğerleri yanlış anlaşılmalar sonucu oluşuyor. Bu yazıda, diyabet hakkında başlıca doğru bilinen yanlışlar hakkında bilgi edineceksiniz. Ayrıca, yanıltıcı inançlar hakkında doğru bilgileri öğrendiğinizde, diyabetle yaşamak daha kolay hale gelebilir.
Yanlış No. 1: Diyabet yalnızca şekerli bir hastalıktır.
Diyabet, ülkemizin yaygın bir sağlık sorunu olmasına rağmen birçok kişi tarafından yanlış anlaşılmaktadır. Bu yanlış anlamalardan ilki, diyabetin sadece şeker tüketimi ile ilgili olmasıdır. Oysaki diyabet, glukozun vücutta metabolize edilmemesi veya yeterli insülin üretilememesi sonucu ortaya çıkan bir hastalıktır. Şeker tüketimi sadece diyabeti kontrol altına almak için atılacak bir adım olabilir fakat onun tek başına nedeni değildir.
Yanlış No. 2: Diyabetliler her zaman kiloludur.
Genellikle, diyabet hastalarının obez olduğu düşünülür, ancak bu her zaman doğru değildir. Diyabet, aşırı kilo alımına bağlı olabilir, ancak bunun yanı sıra genetik nedenleri de bulunmaktadır.
Bazı diyabet hastaları normal kilolu hatta zayıf olabilir. Tip 1 Diyabet gibi bazı diyabet türleri, genetik nedenlerden kaynaklanan bir otoimmün bozukluktan kaynaklanabilir ve kilo kaybına neden olabilir. Bu nedenle, diyabetli herkesin kilolu olduğu yanlış bir düşünce olabilir.
- Diyabetli kişilerin kilosuna değil, kan şekeri seviyelerine odaklanılmalıdır.
- Diyabetli kişilerin sağlıklı bir diyet, egzersiz ve ilaç kullanımı yoluyla kan şekeri seviyelerini kontrol altında tutması önemlidir.
Yanlış No. 3: Şeker tüketimi diyabete neden olur.
Diyabet açısından şeker tüketimi önemli bir faktördür ancak sadece şeker tüketmek diyabeti tetiklemeyecek kadar basit bir süreç değildir. Diyabetin temelinde, pankreasın yeterince insülin üretmemesi veya vücudun ürettiği insülini kullanamaması gibi faktörler yatmaktadır. Diğer yandan, sağlıklı bir diyet ve egzersiz düzeni diyabetin kontrol altına alınmasında önemli bir etkiye sahiptir. Bu nedenle, sadece şeker tüketimiyle diyabet oluşumuna odaklanmak, diyabetle mücadelede yetersiz kalacaktır. Diyabetli kişilerin tüketebileceği şeker miktarı, günlük diyetleri, hastalık kontrol düzeyleri gibi faktörler de dikkate alınarak kişiye özgü planlarla belirlenmelidir.
Yanlış No. 4: Diyabeti olanlar şeker tüketmemelidir.
Diyabet belki de en çok yanlış bilinen hastalıklardan biridir. Diyabeti olan kişilerin tamamen şeker tüketiminden uzak durması gerektiği düşüncesi yanlış bir inanıştır. Diyabetli kişilerin diyabet yönetimindeki temel adımı doğru bir şekilde beslenmek oluşturur. Bu, sağlıklı bir diyeti içerir ve bu diyet şeker ve diyabet açısından diğer yüksek karbonhidratlı yiyecekleri kısıtlamakla birlikte, onları tamamen reddetmek anlamına gelmez.
Diyabetli kişilerin şeker yerine tercih edebileceği daha sağlıklı tatlandırıcılar da bunun bir örneğidir. Ancak, diyabetli kişiler sadece şeker tüketimiyle diyabeti tetiklediği düşüncesinden kurtulmalıdır. Tam tersine, sağlıklı ve dengeli bir diyet tüketerek kan şekerlerini kontrol edebilirler.
Yanlış No. 5: İnsülin yalnızca şeker hastaları için gereklidir.
Diyabet tedavisinde birçok insan insülin tedavisi gördüğüne göre, yine de insanlar insülinin sadece tip 2 diyabetliler için olduğuna inanırlar. Ancak insülin, tip 1 diyabet hastalarının yaşamını kurtaran en önemli ilaçtır. Tip 1 diyabet hastaları, pankreaslarının yeterli miktarda insülin üretiminden sorumlu olan hücrelerin yokluğundan muzdariptir. Tip 2 diyabet hastaları ise insülin direncinden muzdariptirler, ancak tedavi edilebilirler. İnsülin, diyabet tedavisinde büyük bir etkiye sahiptir ve bazı durumlarda diğer tedavilerle birlikte kullanılmaktadır.
Yanlış No. 6: Tatlandırıcılar daha sağlıklı bir alternatiftir.
Diyabetli kişiler için tatlandırıcılar, şeker yerine kullanılabilir daha sağlıklı bir alternatif gibi görünse de, bu doğru bir bilgi değildir. Tatlandırıcıların kullanımının da sağlık açısından riskleri vardır. Örneğin, yapay tatlandırıcılar, ince bağırsakta emilmezler ve sindirilemedikleri için böbrekler tarafından atılırlar. Bu nedenle, fazla miktarda kullanımı böbrekler için sorunlara neden olabilir.
Ayrıca, tatlandırıcılar da diyabet hastalarındaki kan şekeri düzeyleri üzerinde etkileri olabilir. Bazı tatlandırıcılar, vücutta şeker gibi davranır ve kan şekeri düzeylerini yükseltebilir. Bu nedenle, diyabetli kişilerin tatlandırıcı kullanmadan önce mutlaka doktorlarına danışmaları gerekir.
Bununla birlikte, tatlandırıcıların kullanımı konusunda genel olarak bir sınırlandırma önerilmektedir. Bazı doğal tatlandırıcılar, örneğin stevia, sağlık açısından daha az risklidir ve ölçülü kullanıldığında diyabet hastaları için uygun olabilir.
Yanlış No. 7: Diyabetlilerin bebeği yoktur.
Yanlış bir inanışa göre, diyabetli kadınlar hamile kalamaz veya sağlıklı bir bebek doğuramazlar. Ancak, doğru tedavi ve kontrol altında tutulduğunda, pek çok diyabetli kadın sağlıklı bir gebelik ve doğum yaşayabilir. Diyet, egzersiz, kan şekeri izlemesi, insülin tedavisi ve perinatal bakım ile birlikte, diyabetli kadınlar da sağlıklı bebekler doğurabilirler.
Yanlış No. 8: Diyabetliler egzersiz yapmamalıdır.
Birçok kişi, diyabeti olanların egzersiz yapmaması gerektiğine inanır. Ancak gerçekte, düzenli egzersiz, diyabetin kontrol altında tutulmasında önemli bir rol oynar. Egzersiz, kan şekeri seviyelerini düşürür ve vücudun insülin kullanımını artırır. Aynı zamanda kalp sağlığı, kilo kontrolü ve genel sağlık için de faydalıdır.
Egzersiz yapacak diyabetli kişiler öncelikle doktorlarıyla konuşmalı ve doğru egzersiz planları hakkında bilgi almalıdır. Düzenli egzersiz yapmak, sadece diyabeti kontrol altında tutmakla kalmaz aynı zamanda daha sağlıklı bir yaşam için de faydalıdır.
Yanlış No. 9: Diyabet tamamen iyileştirilebilir.
Diyabet tamamen iyileştirilemez. Çünkü diyabet kalıcı bir hastalıktır ve düzgün bakım ve yönetim gerektirir. Diyabet tedavisi, hastalarda kan şekeri seviyelerini kontrol etme ve komplikasyonları önleme amacıyla yapılır. Tedavide kullanılan ilaçlar, insülin, diyet ve egzersiz gibi yöntemler yalnızca diyabete bağlı semptomları yönetir ancak tamamen iyileştirmez.
Yanlış No. 10: Diyabetle yaşamak çok zor.
Diyabeti olan insanlar genellikle yaşamlarının geri kalanında bir sürü zorluklarla karşılaşacaklarını düşünürler. Fakat aslında, diyabetle yaşamak tamamen mümkündür ve modern tıp bunu yönetmenize yardımcı olacak birçok yolu sunmaktadır.
Diyabetli kişiler, diyabet nedeniyle kısıtlama hissetmeden sevdikleri aktiviteleri yapabilirler. Yeterli egzersiz yapmak ve doğru bir diyet uygulamak, diyabetle yaşamak için önemlidir. Aynı zamanda, glikoz seviyelerinin kontrol altında tutulması ve ilaçların doğru bir şekilde alınması, sağlıklı bir yaşam sürmek için gereklidir.
Diyabetle yaşamanın zor olduğu yanlış bir inançtır. Diyabetli kişiler de tıpkı diğer insanlar gibi yapabilirler ve hayatlarının kontrolünü ele alabilirler. Diyabetle ilgili konularda doğru bilgi sahibi olarak, bu hastalığın yönetiminde özgüvenli hissedebilirler.
