Multiple skleroz (MS), sinir sisteminde meydana gelen bir bozukluk sonucu ortaya çıkan bir hastalıktır. Bu hastalıkla yaşayanlar için özel olarak dikkat etmeleri gereken altın kurallar vardır. Bu makale, MS hastalarının yaşamlarını kolaylaştıracak altın kuralları detaylı bir şekilde inceleyecektir. Bu altın kurallar, hastaların daha sağlıklı, mutlu ve huzurlu bir yaşam sürdürmelerine yardımcı olacaktır.
1. Beslenme Düzeni
MS hastalarının beslenme düzeni, hastalığın ilerlemesini yavaşlatmak için önemlidir. Fosforlu içecekler, fast food, aşırı şeker, sodyum ve doymuş yağlar gibi sağlıksız gıdalardan uzak durmak gerekir.
Ayrıca, antioksidanlarla zenginleştirilmiş besinler, Omega-3 yağ asitleri, sebzeler, meyveler ve tam tahıllar gibi besinler de önerilir.
MS hastalarının, protein, D vitamini ve kalsiyum açısından zengin yiyecekler tüketmeleri de önemlidir. Bunlar; balık, yumurta, süt, yoğurt, kefir, tavuk göğsü, hindi göğsü, badem, ceviz, fındık, kuru baklagiller gibi yiyeceklerdir.
Bunlara ek olarak, MS hastalarının kendilerine özgü bir beslenme planı oluşturmaları, sağlıklı bir yaşam tarzı için önemlidir.
2. Hareketli bir yaşam
MS hastaları, yaşayabileceği alanlarda hareketli bir yaşam sürdürmeye özen göstermelidirler. Oturarak geçirilen uzun saatler, vücudu olumsuz etkileyecektir. Düzenli ve yeterli miktarda egzersiz, MS hastalarının daha zinde, enerjik ve sağlıklı olmalarına yardımcı olacaktır. Ayrıca, hareketli bir yaşam, hastalıkla savaşmada en büyük kozlardan biridir. Düzenli yürüyüş, yoga, meditasyon ve diğer fiziksel aktiviteler, MS hastaları için önerilen egzersizlerdir.
2.1 Egzersizlerin Önemi
MS hastaları, egzersiz yaparken biraz daha dikkatli olmalıdır. Bu, bıkkınlık ve başka birçok hastalıkla sırayla karşılaşmalarını önleyebilir. Doğru egzersiz planı, uygun bir tedavi programı ile birleştirildiğinde, çok sayıda daha iyi sonuç verebilir. Egzersiz yaparken kas incinmeleri veya kramplar gibi problemlerle karşılaşabilirsiniz. Bu nedenle, yüksek hava sıcaklıklarından kaçınılmalıdır.
- MS hastaları, kardiyo egzersizleri üzerine yogayı da dahil etmeli.
- Egzersiz yaparken doğru nefes alma tekniklerine iyi odaklanılmalıdır.
- MS hastaları, antrenmanın yan etkilerine karşı daha önlemli olmalıdırlar. Egzersiz yaparken kasların incinmesini ya da popüler bir söylemle ‘ağrılı’ olmasını önlemeye özen gösterin.
Yönetilemeyen egzersizlerin sonuçları; büyümesi, fiziksel engellere neden olmaya kadar varabilir. Bu nedenle MS hastalarının egzersiz yaparken ne kadar dikkatli ve tedbirli oldukları daha da önemlidir.
2.1.1 Özellikle Yüzme
MS hastaları, yüzme veya su aerobik gibi aktivitelerde tercih etmeleri, kasları incitmekten kaçınarak kolay bir antrenman yapmalarını sağlar. Bu aktiviteler aynı zamanda, MS hastalarının kaslarını güçlendirmek, vücutlarını rahatlatmak ve stresi azaltmak için harika bir yoldur. Ayrıca, yüzme aktiviteleri eklem ve kas ağrılarını azaltır ve MS semptomlarını hafifletir. MS için özel olarak tasarlanmış su egzersizleri de tavsiye edilir.
2.1.2 Yoga ve Meditasyon
MS hastaları, yoga ve meditasyonu düzenli olarak yaparak, fiziksel olarak daha az yorulabilirler. Yoga, hastaların kaslarını güçlendirir ve esnettir, meditasyon ise stresi azaltır ve zihni sakinleştirir. Yoga ve meditasyon, MS hastalığından kaynaklı yorgunluk ve kas ağrılarını da önleyebilir. MS hastalarına, doğru yoga pozlarını öğreten özel dersler ve meditasyon seansları önerilmektedir. Bu egzersizler, hastaların dayanıklılığı, enerjisi ve zihinsel sağlığı için yardımcı olacaktır.
2.2 Dışarı Çıkma
MS hastalarının güneş ışığından faydalanması ve yürüyüş yapması, günlük stresi azaltmak ve yaşam kalitesini artırmak için önemlidir. Ayrıca, düzenli yürüyüşler metabolizmayı artırır, kilo vermeye yardımcı olur ve kasları güçlendirir. Bunun yanı sıra, parklarda yapılan yürüyüşler doğanın güzelliğinde gezmeyi de sağlar.
MS hastaları güneşli günlerde kısa süreli yürüyüşler yaparak, D vitamini ihtiyaçlarını karşılayabilirler. Güneş ışığı, D vitamini üretimini artırdığı için düzenli olarak dışarıda vakit geçirmek, MS hastalığının ilerlemesini yavaşlatmaya yardımcı olabilir.
3. Kendinize Geri Dönün
MS hastalarının hayatta stresi yönetmeleri, hayatlarında sosyal etkinliklerine devam etmeleri gerekmektedir. Bu, hastaların hastalıkla mücadele ederken nefes alabilecekleri bir alan sağlar. Ayrıca, ortak zevklerin ve ilgi alanlarının olduğu etkinlikler ve hobiler, hastaların kendilerini daha iyi hissetmelerine yardımcı olabilir.
- Hobiler ve ilgi alanları
- Aile ve arkadaşlarla zaman geçirme
- Kişisel bakım ve güzellik uygulamaları yaptırma
Bunlar, MS hastalarının kendilerine zaman ayırmalarına ve mükemmel kendilerine geri dönmelerine yardımcı olabilir.
3.1 Düzenli Uyku Yapmak
Düzenli bir uyku düzeni, MS hastaları için oldukça önemlidir. Uyku düzeni, beyindeki stresli sinir uyarılarını azaltarak, MS’e bağlı diğer hastalıkları ve stresi engeller. Genellikle bu hastalıkta, uyku problemlerinde artış görülür. Düzenli bir uyku programı ise bu durumu önlemek için atılacak en önemli adımdır.
- Yatma ve kalkma saatlerinizi belirleyin ve mümkünse programınıza uymaya çalışın.
- Yatmadan önce stresli aktivitelerden kaçının. Bunun yerine gevşeme aktiviteleri yapın.
- Yatak odanızı sessiz, karanlık ve serin bir yerleştirmeye çalışın.
- Günde 8 saat uyku alın ve uyku apnesi gibi uyku bozukluklarından kaçının.
Birçok MS hastası, uykusuzluk, bölünmüş uyku, uykuya dalma veya uykuda kalma güçlüğü gibi sorunlar yaşar. Ancak, bu sorunların bir kısmı, düzenli bir uyku programı ile önlenebilir ya da azaltılabilir. Düzenli bir uyku programını takip etmek, her zaman hastalığınızla başa çıkmanıza yardımcı olur.
4. İlaçlarınızı Unutmayın
=
MS hastalarının ilaç kullanım programlarını ihmal etmemesi gerektiği unutulmamalıdır. İlaçları zamanında ve düzenli olarak almak, hastalıkla mücadelede çok önemlidir. Ayrıca unutulan ilaçlar sonrası meydana gelebilecek kötü sonuçlar MS hastalarının sağlığına zarar verebilir. Bu nedenle, ilaç programınızı kesinlikle aksatmayın. Unutma, tedaviye devam etmek hastalığın kontrol altında tutulmasını sağlar.
5. D Vitamini Hakkında Bilinmesi Gerekenler
MS hastalarının D vitamini seviyeleri, hastalıktaki ilerlemede önem taşır ve riskleri azaltabilir. D vitamini eksikliği, nörolojik hastalıkların ortaya çıkışına katkıda bulunabilir. Güneş ışığı, balık yağı ve D vitamini takviyeleri, D vitamini seviyelerini arttırmak için kullanılabilir.
- Düzenli güneş ışığı, D vitamini alımını arttırır.
- Balık yağı, D vitamini seviyesini artırmak için kullanılabilir.
- MS hastalarının D vitamini seviyelerini izlemek için düzenli doktor kontrolleri gereklidir.
- D vitamini, kemik sağlığını da korur.
Bu nedenle, MS hastalarının D vitamini seviyelerini kontrol etmek ve takviye almaları, hastalıktaki ilerlemeyi yavaşlatmak açısından oldukça önemlidir.
6. Düzenli Doktor Kontrolleri
MS hastalarının düzenli olarak doktor kontrollerini takip etmeleri çok önemlidir. Bu kontroller, hastalığın ilerleme durumunu izlemek, tedavinin doğru yapıldığından emin olmak ve yeni tedavi seçeneklerini tartışmak için kullanılır. Doktor kontrolü sırasında, hastanın semptomları ve tedaviye karşı verdiği tepkiler hakkında ayrıntılı bilgi alınır. Ayrıca, hastanın bağışıklık sistemi takip edilerek, enfeksiyon riskleri azaltılabilir. MS hastaları, doktor kontrollerini atlamadan düzenli olarak yapmalı ve herhangi bir semptom fark ederlerse hemen doktorlarına başvurmalıdır.
