Kompartman sendromu, vücudumuzdaki kaslar ve dokular arasında bulunan kompartmanların basınç artışı sonucu meydana gelen bir durumdur.
Basınç artışı, kas dokusu veya örtüleri zarar gördüğünde, şişme, kanama veya diğer nedenlerden dolayı oluşabilir. Bu durum, kas ve dokuların beslenmesini bozabilir ve zarar verebilir.
Bu sendrom, bölgede ağrı, uyuşukluk, şişlik, güçsüzlük, ve hatta parmaklarda ciddi his kaybına yol açabilir.
Kompartman sendromu rahatsızlığı olan kişiler, acil tedavi gerektiren bir durumla karşı karşıyadır. Bu nedenle tedavi yöntemi, basınç azaltıcı müdahaleler ile mümkündür.
Kompartman Sendromunun Belirtileri Nelerdir?
Kompartman sendromu belirtileri arasında ağrı, şişlik, uyuşukluk, güçsüzlük, parmaklarda his kaybı, renk değişikliği gibi belirtiler yer almaktadır. Bu belirtiler, kas bölgesindeki basıncın artması sonucu ortaya çıkmaktadır. Kasa uygulanan basınç sinir ve damarları sıkıştırarak, o bölgedeki dolaşımı azaltır ve hasara neden olabilir. Ayrıca hareket ettirmek de ağrı ve şiddetli acıya neden olabilir. Hasta böyle durumlarda hemen doktora gitmelidir.
Kompartman Sendromu Neden Olur?
Kompartman sendromu, kasların ya da dokuların bulunduğu bölgenin sıkı örtüleri nedeniyle basınçlı hale gelmesi sonucu ortaya çıkar. Söz konusu baskı, cerrahi işlemler, ezilme, kırık, kanama gibi farklı nedenlerden kaynaklanabilir. Kaslara giden kan akışı kısıtlandığından, dokular hasar görür ve bu durum da birçok belirtiyle kendini gösterir.
Basınç artışı sonucu meydana gelen kompartman sendromu, en sık kollar, bacaklar, eller ve ayaklarda görülür.
- Ciddi bir kaza sonrası oluşabilir.
- Kaslarda yaralanma ya da baskı meydana gelebilir.
- Kan pıhtısı oluşabilir.
- Cerrahi müdahaleler sonrası ortaya çıkabilir.
Kişinin bulunduğu ortamın atmosferik basıncında meydana gelen ani değişiklikler de, kompartman sendromuna neden olabilmektedir. Aynı zamanda, aşırı egzersiz sonrası da bu durumla karşılaşılabilir.
Kompartman Sendromunun Alt Türleri Nelerdir?
Kompartman Sendromu, farklı alt türlere sahiptir. Akut kompartman sendromu ve kronik kompartman sendromu olarak ikiye ayrılır. Akut olanı, ani gelişen ve travmalar sonrası ortaya çıkan bir durumdur. Hemen müdahale edilmesi gerekir. Kronik olanı ise sürekli tekrarlayan hareketler nedeniyle kas dokusunda basınç artışının zamanla kronik hale gelmesidir.
Akut Kompartman Sendromu
Akut kompartman sendromu, kasların bulunduğu bölgedeki basınç artışından dolayı ani ve şiddetli ağrı, şişlik ve uyuşukluğa neden olan bir durumdur. Travmalar sonrası ani olarak ortaya çıkabilir ve acil müdahale gerektirir. Bu durumda, doktorlar acil müdahaleler yaparak basınç azaltıcı müdahaleler uygularlar. Tedavi yöntemleri arasında acil ameliyat da yer alabilir.
Kronik Kompartman Sendromu
Kronik kompartman sendromu, sürekli tekrarlayan hareketler sonucu kas dokusunda oluşan basınç artışı nedeniyle zamanla ortaya çıkan bir durumdur. Bu sürekli basınca maruz kalmak, dokulara zarar verir ve yaygın ağrıya sebep olur. Kronik kompartman sendromu, genellikle fiziksel aktivite yapan kişilerde görülür ve tedavi edilmezse ciddi işlev bozukluklarına neden olabilir. Tedavi edilmesi için, basınç azaltıcı egzersizler, dinlenme ve doktor tarafından reçete edilen ilaçlar kullanılır. Ayrıca, gerektiğinde cerrahi müdahale de yapılabilir.
Kompartman Sendromunun Tedavisi Nasıldır?
Kompartman sendromu tedavisi, öncelikle basınç azaltıcı müdahalelerle gerçekleştirilir. Ameliyat veya kompartman basınç ölçümü yapılmadan önce ise diğer tedavi yöntemleri uygulanabilir. Bu yöntemler arasında, etkilenen bölgeyi yüksek bir pozisyona getirme, buz uygulama, ağrı kesici ilaçlar kullanma, ve baskı uygulama gibi tedaviler yer alabilir.
