Gebelik döneminde kadınların bir kısmı guatr hastalığına yakalanabilir. Guatr, tiroit bezinin hiper veya hipofonksiyonuna bağlı olarak ortaya çıkar. Bu durumda tiroit bezinin boyutu artabilir ve boyunda şişlik oluşabilir. Gebelik hormonlarındaki artış ve tiroit fonksiyonlarındaki değişimler guatr oluşumuna neden olabilir. Jod eksikliği de guatrın önde gelen sebeplerinden biridir ve gebelikte daha sık görülebilir. Gebelikte guatrın tedavisi tiroit hormon ilaçları ile yapılır. Ancak tedavi edilmezse anne ve bebek sağlığı ciddi risk altına girebilir.
Guatr Nedir?
Guatr, tiroid bezinin çalışmasının aşırı ve yetersiz olduğu durumda, boyna şişlik şeklinde ortaya çıkan bir rahatsızlıktır. Hipertiroidizm veya hipotiroidizm nedeniyle oluşabilir. Hipertiroidizmde tiroid hormonları aşırı salgılanırken hipotiroidizmde yetersiz salgılanır. Guatrın boyutu, özellikleri ve tiroid bezinin fonksiyonuna bağlı olarak değişebilir. Tedavi gerektiren durumlarda, tiroit hormon ilaçları veya cerrahi müdahale seçenekleri mevcuttur.
Gebelikte Guatr Neden Olur?
Gebelikte guatr, tiroit bezinin hiper veya hipofonksiyonuna bağlı olarak ortaya çıkar. Gebelik hormonları, tiroit fonksiyonlarında değişmelere neden olur ve bu da guatrın oluşumuna zemin hazırlar. Özellikle gebeliğin ilk trimestrında tiroit hormon düzeyleri artarken, ikinci trimesterde bu hormonlar yavaş yavaş azalmaya başlar. Bu değişkenlik nedeniyle gebelikte guatr, tiroit hastalıklarının en sık karşılaşılan formlarından biridir.
Bunun yanı sıra, gebelerde jod eksikliği de guatrın ortaya çıkma riskini artırır. Gebelerin, tiroit fonksiyonları düzenli olarak kontrol edilmeli ve gerekli durumlarda jod takviyesi yapılarak günlük ihtiyaçları karşılanmalıdır. Gebelikte guatrın oluşumunu engellemek adına, beslenme düzeninde değişiklikler yapılmalı ve jodlu gıdalar tüketilmelidir.
- Gebelik hormonlarındaki artış
- Tiroit fonksiyonlarında değişimler
- Jod eksikliği
Gebelikte guatrın nedenleri arasında en sık karşılaşılanlar, yukarıdaki maddelerde belirtilmiştir. Bu nedenler göz önünde bulundurulduğunda, gebelik döneminde tiroit fonksiyonları düzenli olarak kontrol edilmeli ve gerekli olan tedavi yöntemleri uygulanmalıdır.
Gebelikte Tiroit Hormonu Değişimi
Gebeliğin ilk trimesteri boyunca, bebeğin büyümesi için gerekli olan tiroit hormonu miktarı artar ve bu hormonun genellikle normal seviyelerde çalışan bir tiroit bezi tarafından üretildiği varsayılır. Bu yüzden, tiroit hormonunun düzgün çalışmadığı bir guatr hastası olan bir kişinin, gebelik sırasında guatrın kötüleşmesi muhtemeldir.
Güçlü bir bağ dokusu, tiroit bezinin ana fonksiyonel bölgelerini kaplar ve tiroit bezinin, gebeliğin sonraki dönemlerinde yeterli miktarda tiroit hormonu üretmesine engel olabilir. Tiroit hormonlarındaki bu değişimler guatr oluşumunun en büyük sebeplerinden biridir ve düzenli kontrollerle takip edilmelidir.
Jod Eksikliği
Gebelik döneminde guatrın sebepleri arasında jod eksikliği de yer almaktadır. Jod, tiroit hormonları için vazgeçilmez bir elementtir ve vücudumuzda üretilemez. Bu nedenle, jod eksikliği tiroit bezinin büyümesine ve guatr oluşumuna neden olabilir. Gebelikte jod ihtiyacı artar ve bu nedenle jod eksikliği daha sık görülür.
Gebelikte Guatr Belirtileri
Gebelikte guatr belirtileri çoğunlukla hafif seyreder. Bunlar arasında yorgunluk, kilo değişimi, çarpıntı, çabuk yorulma, terleme, kabızlık, unutkanlık, sinirlilik ya da depresyon gibi belirtiler görülebilir. Ancak bazı vakalarda çok belirgin semptomlar da ortaya çıkabilir.
Bu belirtiler genellikle tiroit fonksiyonlarında meydana gelen bozukluklardan kaynaklanır ve tiroitin az veya çok hormon üretmesine bağlı olarak değişir. Bunun nedeni de gebelik hormonlarının tiroit bezinde artan aktivitesidir.
Bazı durumlarda guatr rahatsızlığı yaşayan gebelerde hipertiroidi ya da hipotiroidi gibi tiroit hastalıkları da ortaya çıkabilir. Bu hastalıkların belirtileri ise daha ciddi olabilir ve gebeliği etkileyebilir.
Gebelikte Guatr Tedavisi
Gebelikte guatrın tedavisi, eğer tedavi edilmezse bebek ve anne sağlığı için ciddi riskler oluşturabilir. Anne adaylarının mutlaka bir endokrin uzmanıyla görüşmesi gerekmektedir. Tedavide, tiroit hormon ilaçları kullanılabilir. Gebelik döneminde tiroit hormon dengesini sağlamak için ilaçlara ihtiyaç duyulabilir. Doktorun önerdiği dozlarda bu ilaçları almak, anne adayı ve bebeği için en iyi yoldur.
