Kalsiyum, vucut icin hayati bir mineraldir. Ancak normal kalsiyum seviyelerinin uzerinde kalsiyum yuksekligi ortaya ciktiginda hiperkalsemi gelisir. Bu durumda kalsiyum seviyesi normalden daha yuksek olan bireylerde pek cok semptomlar gorulebilir. Semptomlar arasinda kas zayifligi, yorgunluk, mide bulantisi, kusma, kabizlik ve ishal yer alabilir.
Hiperkalsemi Nedir?
Hiperkalsemi, kan serumunda normalden yüksek kalsiyum seviyelerinin tespit edildiği bir durumdur. Vücudun kalsiyum metabolizmasına etki ederek çeşitli semptomları tetikleyebilir. Kalsiyum, kemik yapısında, kas kasılmasında, sinir hücrelerinin iletiminde ve pek çok enzimatik reaksiyonda yer alması nedeniyle vücudun normal fizyolojik fonksiyonları da etkileyebilir.
Neden Olur?
Hiperkalsemi, kalsiyum seviyesinin normalin üzerinde olması nedeniyle ortaya çıkan bir durumdur. Bu durumun pek çok sebebi olabilir. Bunların arasında en sık görülenler; primar hiperparatiroidizm ve kemiklerde metastatik tumorlardır.
Primar hiperparatiroidizm, vücutta bir ya da daha fazla paratiroid bezinin aşırı miktarda paratiroid hormonu salgılaması sonucu oluşur. Paratiroid hormonu da, kemiklerdeki kalsiyum seviyelerini artırarak kalsiyumun kemiklerden serbest kalmasını sağlayan bir hormondur.
Kemiklerde metastatik tumorlar ise, tansiyon yüzünden başka bir organdan kemiklere yayılan kanser hücreleri tarafından oluşur. Bu da, kemiklerdeki kalsiyum seviyesinin yükselmesine neden olabilir.
Primar Hiperparatiroidizm
Primar hiperparatiroidizm, bir ya da daha fazla paratiroid bezinin fazla miktarda paratiroid hormonu salgılaması sonucu oluşur. Paratiroid bezleri, boyun bölgesinde yer alan ve vücudun kalsiyum metabolizmasını kontrol eden bezlerdir.
Bu durumda kalsiyum seviyesi yükselir ve kemiklerdeki kalsiyum seviyeleri azalır. Bu nedenle kemiklerde çatlaklar oluşabilir. Ayrıca, hiperkalsemiye bağlı olarak böbreklerde taş oluşumu, kabızlık, yorgunluk ve kas zayıflığı da görülebilir.
Primar hiperparatiroidizm teşhisi, kan testleri ile yapılır ve tedavi için cerrahi müdahale gerekebilir.
Paratiroid Bezi Nedir?
Paratiroid bezleri, vücudun kalsiyum metabolizmasını kontrol eden ve boyun bölgesinde yer alan bezlerdir. Bu bezler, kandaki kalsiyum seviyesinin normal aralıkta kalmasını sağlamak için paratiroid hormonu salgılarlar. Kalsiyum seviyesi yüksek olduğunda paratiroid hormonu salgılanması azaltılırken, kalsiyum seviyesi düştüğünde hormon salgılanması artar. Bu sayede vücut kalsiyum dengesini sağlar.
Paratiroid Hormonu Nedir?
Paratiroid hormonu, kemiklerdeki kalsiyum seviyelerini arttırarak kalsiyumun kemiklerden serbest kalmasını sağlayan bir hormondur. Bu hormon, böbreklerdeki kalsiyum ve fosfat emilimini arttırarak, kan dolaşımındaki kalsiyum seviyesini arttırır. Ayrıca, paratiroid hormonu, kemiklerin normal metabolizmasında, sinirlerin işlevlerinde ve kas kasılmasında da önemli bir rol oynar.
Kemiklerde Metastatik Tumorlar
Kemiklerde metastatik tumorlar, kanser hücreleri tansiyon yüzünden başka bir organından kemiklere yayıldığında oluşur. Bu tümörler, kemiklerin doğal yapılarının bozulmasına ve aynı zamanda kalsiyum salınımına neden olabilir. Kemiklerdeki bu tümörler, kemiklerin kırılganlığına neden olabilecek ağrılı semptomlara da neden olabilir.
Semptomlar Nelerdir?
Hiperkalsemi, kalsiyum seviyesinin yüksek olması nedeniyle pek çok semptomlara neden olabilir. Mide bulantısı, kusma, kabızlık, ishal, yorgunluk ve kas zayıflığı en sık görülen semptomlar arasındadır. Ayrıca, iştahsızlık, susuzluk hissi, baş ağrısı ve dikkat kaybı gibi semptomlar da ortaya çıkabilir.
Hiperkalsemi, semptomları hafifşeştirmek için genellikle tedavi edilir. Tedavi nedenlerine ve semptomlara göre değişebilir. Doktorunuz tarafından verilen ilaçlar, sıvı ve elektrolit dengesi ve cerrahi yöntemler tedavi seçenekleri arasında yer alabilir.
Tedavi Yontemleri Nelerdir?
Hiperkalsemi tedavisinde, kalsiyum yuksekliginin nedenlerine ve semptomlarina bagli olarak degisik tedavi yontemleri kullanilabilir. Bunlar arasinda;
- Ilac Tedavisi: Hiperkalsemiye neden olan duruma yonelik olarak ilac tedavisi onerilebilir. Ilac tedavisi ile kalsiyum seviyeleri dengeye getirilir.
- Sivi ve Elektrolit Dengesi: Hiperkalsemili hastalarin yeterli miktarda su almasi onerilmektedir. Ayrica, vucudun elektrolit dengesi de takip edilmelidir.
- Cerrahi: Primar hiperparatiroidizme bagli hiperkalsemi durumunda, cerrahi tedavi onerilebilir. Cerrahi islem ile paratiroid bezinin fazla aktif oldugu kisimlari cikarilarak kalsiyum seviyeleri kontrol altina alinir.
